"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۳۲۵۸۶
به گزارش جام جم آنلاین ،
۱ - ارکه ما (arkeh ma) ، ۲ - دِما (dema) ، ۳ - وَهمِنِ ما (vahmeneh ma) ، ۴ - عَیدِ ما (aydeh ma) ، ۵ - فردینه ما (ferdineh ma) ، ۶ - کِرچِه ما (kercheh ma) ، ۷ - هَرِه ما (hareh ma) ، ۸ - تیره ما (tireh ma)، ۹ - مِلارِه ما (melareh ma)، ۱۰ - شِروِینِه ما (shervineh ma) ، ۱۱ - میره ما (mireh ma) ، ۱۲ - اونه ما (oneh ma)
این دوازده ماه، نه فقط دوازده اسم، بلکه دوازده نشان از طبیعت، فرهنگ، رسم و آیین و نیاکان این سرزمین است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بیش از ۱۵۳۰ سال از پیدایش تقویم طبری می‌گذرد و این تقویم، رویدادها، اتفاقات و حوادث بیشماری را به خود دیده است. بسیاری از این رویدادها در دل تاریخ هضم شد و شاید امروز اثری از آن نباشد. ولی برخی دیگر که به نوعی فرهنگ یا خرده فرهنگ‌های مناطق مختلف مازندران را تشکیل می‌دهند، هنوز هم جایگاه خود را حفظ کرده و دلیلی برای رجوع به تاریخ و دور هم بودن‌ها می‌شود.
سیزدهمین شب از « تیر ما» مازندرانی که مصادف با ماه آذر شمسی است، یکی از همان اتفاقات فرهنگی بجا مانده از تاریخ محسوب می‌شود.
"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ
" لال شو" مراسمی است که مردم سوادکوه میراث‌دار آن هستند. این رویداد تاریخی را می‌توان از برنامه‌های جمعی و اجتماعی منحصر بفرد و جذابی دانست که شاید نمونه‌ی آن را نتوان در هیچ فرهنگی دید.
مهمترین مرجع تاریخی و اساس "لال شو" ، به آرش کمانگیر برمی‌گردد. پهلوانی نامدار که با پرتاب تیر و فدا کردن جانش، مرز ایران و توران را مشخص کرد و برای همیشه در قلب مردم ایران زمین جایگاهی ویژه پیدا کرد.
"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ
فریده یوسفی نویسنده و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ مازندران می‌گوید: در ارتباط لال شو با آرش باید گفت؛ در مازندران از دیرباز رسم بر آن بود که مردی پاک نهاد، به عنوان لال، یک روز پیش از تیرگان، غسل می‌کرد و روزه سکوت می‌گرفت تا شب اجرای آیین فرا برسد، آنگاه همراه دو مرد دیگر، یکی خزانه‌دار (کیسه‌دار) و دیگری لال مار با ترکه‌هایی، (شیش)، که نمادی از تیر آرش بود، به درب خانه اهالی می‌رفتند و لال ِ مار، اشعاری به این ترتیب می‌خواند:
لال انه لال انه / پیسسه گنده خوار انه / چوغای شلوار انه/
پار بورده امسال انه ...
برگردان:
لال آمده لال آمده / آمد که "پیسسه گنده " بخورد( نوعی حلوای مخصوص این شب)
لال با شلواری از جنس چوغا آمده
پارسال رفت و دوباره امسال آمده
صاحب خانه لال را به خانه‌اش دعوت می‌کند و او همچنان در سکوت خویش، یکایک افراد خانواده را با شیش (ترکه) نوازش می‌کند و شیش را همانجا می‌گذارد تا کدبانوی خانه آن را به پشت بام خانه ببرد و موجب ازدیاد برکت خانه بشود. نوازش شیش لال، شامل درختان کم ثمر باغات هم می‌شود تا در سال پیش‌رو پربارتر شوند.
"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ
آنگاه صاحب خانه به فراخور وضعیت اقتصادی خویش، خوراکی‌هایی به کیسه‌دار می‌داد که معمولا فراتر از انار، گردو یا پیسه گنده نبود.
"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ
هدایای جمع شده، بین این سه مرد تقسیم می‌شد و اگر مقدار آن قابل توجه بود، دیگران هم سهمی از آن می‌بردند.
امروز هم در مازندران، آیین لال شو با اندکی تغییر اجرا می‌شود.
"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ
"سعدی قاسم نژاد" پژوهشگر تاریخ سوادکوه و فرهنگ عامه در این خصوص می‌گوید: یکی ازرویدادهای تاریخ اساطیری و باستانی کشورما، جنگی بود که بر اثر اختلاف مرزی بین ایران و کشور توران درگرفت و نتیجه آن شد که یک نفر از سپاه ایران تیری را به جانب مشرق پرتاب کند وهرکجا که تیر فرود آمد، آنجا مرز ایران و توران شود و برای پرتاب تیر یکی از سرداران نامی لشکر ایران به نام آرش کمانگیر در نظر گرفته شد. لذا در روز معین آرش تیر و کمان بردوش درمیان تشویق و شورو هلهله مردمی که برای این امر مهم گرد آمده بودند، مسیر کوه البرز را که برای پرتاب تیر تعیین شده بود باسکوتی محض و بدون توجه به اطراف طی می‌کرد و بالاخره به فراز البرز رسید و تیر در چله کمان نهاد و تمرکز کرد. شاید در آن لحظه تمامی مسئولیت خود را برای تمامیت ارضی مملکت و آنانی که در این راه جان باختند، به خاطر آورد و از خدا خواست تا او را یاری کند و تیر را پرتاب کرد. اما همراه با تیر، جان او هم بدر رفت، گویی آرش نه تنها قدرت بلکه جان خویش را در تیر نهاد و تیر پس از سه شبانه روز پرواز، سرانجام در مکانی دور به نام فرغانه بر تنه درخت تناور گردویی نشست و از آن پس آنجا مرز ایران و توران شد. و این روز برابر بود با "سیزدهم تیرماه تبری یا مازندرانی" مصادف با سیزده ماه آبان تقویم رسمی و چون محل فرود تیر درمکانی دور دست موجب فراخ شدن مرز کشور ما گردید، پیروزی مهمی برای ایران حاصل شد. از آن پس به منظور پاسداشت آن پیروزی و یاد پایمردی لشکریان ایران و به ویژه خاطره دلاوری آرش کمانگیر، مراسمی سنتی در میان ایرانیان برگزار می‌شد که این سنت همچنان در بین سوادکوهیان محفوظ ماند وهمه ساله در چنین شبی که به آن لال‌شو می‌گویند، برگزار می‌شود و لال کیسه‌دار و تیر شیش و حلوا پیست گنده و حتی شکل آن هر یک نمادی هستند که این ماجرا را روایت می‌کنند.
"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ
لال‌شو از رسوم آیینی و تاریخی زیبایی است که شاید تنها در سوادکوه برگزار می‌شود و ثبت معنوی این فرهنگ برجای مانده از دل تاریخ، مسئولیتی است که اهالی میراث فرهنگی و فعالان اجتماعی منطقه بر عهده دارند و امیدواریم با ثبت این رویداد با فرهنگی، شاهد حفظ و انتقال آن به نسل آینده باشیم.
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: استان مازندران رویداد فرهنگ تاریخ سنتی به قدمت تاریخ لال شو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۳۲۵۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«آینده شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های سنتی ایران» منتشر شد
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین،کتاب «آینده شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های سنتی ایران» تالیف هژیر فتحی و با همکاری فائزه تقی‌پور منتشر شد.
روندهای طی شده دهه‌های اخیر نشان داده که میزان مصرف رسانه‌های سنتی که روزگاری رسانه‌های جریان اصلی جامعه بوده‌اند رو به افول نهاده و شبکه‌های اجتماعی مجازی منبع اصلی دریافت اطلاعات شده‌اند. تبدیل این شبکه های اجتماعی به عنوان منابع اصلی تولید و توزیع خبر، فضایی را شکل داده است که این روزها می توان ادعا کرد رسانه‌های سنتی دیگر مثل گذشته قادر نیستند دستورکار برای افکار عمومی تعیین کنند. در این وضعیت، رسانه‌های اجتماعی کارکرد تعیین دستورکارها و برجسته سازی موضوعات را بر عهده گرفته اند از این منظر متخصصان حوزه رسانه در خصوص ادامه این روند و آینده مواجه ای که شبکه های اجتماعی با رسانه های سنتی دارند، نگران باشند.
منظر آینده پژوهی در حوزه رسانه هم برای تحریریه رسانه ها و هم برای سیاستگذاران حوزه رسانه مفید و اثر بخش خواهد بود. در این کتاب کوشیده شد که سناریوهای محتمل آینده که در مواجهه شبکه های اجتماعی مجازی با رسانه های سنتی ایران رخ خواهد داد، با روش علمی شناسایی و تبیین شود تا هم فعالان حوزه رسانه به خصوص مطبوعات از آن بهره ببرند و هم متولیان رسانه ای کشور درک بهتری از جایگاه آینده شبکه های اجتماعی در فضای رسانه ای کشور داشته باشند.
کتاب حاضر حاصل پژوهشی است با روش آینده‌پژوهی در مقطع دکترا، با عنوان «آینده پژوهی شبکه های اجتماعی در مواجهه با رسانه های سنتی ایران از منظر روابط قدرت» که در آن سعی شده آینده های محتملی که شبکه های اجتماعی مجازی در مواجهه با رسانه های سنتی ایران دارند، شناسایی و تبیین شود. در این پژوهش، خبرگان رسانه ای، دانشگاهی و فضای مجازی به شناسایی مولفه های اثربخش در این مواجهه رسانه ای پرداختند که در نهایت به ترسیم سناریوهای آینده منجر شد. همچنین در فصل آخر نیز به موضوع روزنامه نگاری رباتی به عنوان روشی برای برون رفت رسانه های سنتی از منجلاب کمبود مخاطب و بهبود وضعیت این وسایل ارتباط جمعی در حوزه محتوا و مخاطب پرداخته شده است.
«آینده شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های سنتی ایران» در ۱۸۰ و به قیمت ۱۸۰ هزار تومان در سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی منتشر شده است.
۲۲۰۵۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899353
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان میشوند